Moderne Tijden

De vooruitstrevende burgemeester Marcel Van Grunsven stuwde Heerlen vooruit tijdens de onstuimige groeiperiode van de steenkolenmijnen. Hij zorgde met architect Frits Peutz tussen 1931 en 1962 voor hypermoderne gebouwen, uitgerekend tijdens de conservatieve katholieke tijd. Over dit kleine wonder gaat ‘Moderne tijden. Het is een vlot geschreven, laagdrempelig boek voor een breed publiek.

Te bestellen via:

https://www.leonvandorp.nl/boek/moderne-tijden

Wilt u contact met de schrijver? Dat kan: joosphilippens@planet.nl

Eén gedachte over “Moderne Tijden”

Boeiend, verleidend boek, vol verbeeldingskracht en met passie geschreven,
de mooiste stad van Nederland waardig.
Aanbevolen literatuur voor de bouwers van het nieuwe ‘stadshuis’.

Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Waar gaat het Maankwartier-boek over?

De wellicht meest spraakmakende stationsomgeving van Nederland is gerealiseerd in Heerlen. De ontwerper en bouwmeester is een kunstenaar, Michel Huisman. Zijn Maankwartier is een kunstwerk van 90.000 vierkante meter, bestaande uit een station, woningen, restaurants, kantoren en winkels. Met dit zuidelijke, on-Nederlandse icoon biedt Huisman een alternatief voor middelmaat, onverschilligheid en verspilling. Joos Philippens doet verslag van Huismans strijd voor creatieve intelligentie in de stedenbouw. Het Maankwartier is niet zonder slag of stoot tot stand gekomen, zorgde voor verhitte gemoederen. Dit boek reconstrueert een zeventien jaar durende tocht in een emotionele achtbaan.

The making of…

Moderne Tijden, het eerste boek van Joos Philippens, is een ‘vie romancée’ over het leven van de Heerlense burgemeester Marcel van Grunsven (1986-1969). Het boek is gebaseerd op historische feiten, waarvoor ik verwijs naar de bronnen in de algemene literatuurlijst, die in het boek staat. Informele gebeurtenissen (gesprekken) vul ik meestal in, waar mogelijk eveneens gebaseerd op feiten. Deze ‘making of’ gaat gedetailleerd in op mijn werkwijze. Regelmatig verwijs ik naar bronnen in de literatuurlijst en u vindt in de ‘making of’ ook veel namen van betrokkenen die vanwege de leesbaarheid uit Moderne Tijden zelf zijn weggelaten.

Moderne Tijden maakt je verliefd op Heerlen

Moderne Tijden van Joos Philippens (verschenen in 2018) is een boek dat je meteen verliefd maakt op Heerlen, schrijft Govert Derix. Met deze Maastrichtse filosoof is Joos Philippens actief in de werkgroep Ziel van Heerlen, wat ook duidelijk blijkt uit de navolgende recensie van de hand van Derix: 'De wijze waarop de auteur de eigenzinnige relatie tussen burgemeester Marcel van Grunsven en architect Frits Peutz tot leven wekt en verweeft met de mijnhistorie en de explosieve groei van 'Coriovallum', is virtuoos en leerzaam. Dat achter de ooit rijkste stad van Nederland (de Lichtstad van de Lage Landen!) zo'n boeiende geschiedenis schuilgaat, is voor relatieve buitenstaanders een ontdekking. De verhalen van de hoofdpersonen maken deze 'vie romancée' daarmee ook tot een biografie van de stad die doet wat elke goede biografie doet, namelijk het zichtbaar en voelbaar maken van de onderstromen van het leven. Philippens slaagt daarin met vaardige pen. Het strakke spel met werkwoordstijden, bijvoorbeeld, is meesterlijk, net als het letterlijk tot spreken brengen van de diverse persoonlijkheden (soms zijn de dialogen om te smullen), het oog voor detail en emotie en, natuurlijk, de beschrijvingen van iconische gebouwen. Moderne tijden lezen is als het wandelen door een stad in wording, waarbij de lezer onwillekeurig besmet raakt door de overtuiging dat Heerlen opnieuw kan worden (en wellicht al aan het worden is) wat ze in de 'ziel' altijd al was: een 'anti-stad' die tot de verbeelding spreekt en op eigen wijze het verhaal vertelt van misschien wel alle steden. Tegelijk is het een inwijding in het modernisme en de Heerlense School die verder gaat dan architectuur (ook dichtkunst en de beeldende kunsten zijn aanwezig; het raadhuis van Peutz was nota bene een markant museum voor hedendaagse kunst). Slotsom na de heerlijke lectuur: de ziel van Heerlen moet verder groeien en bloeien. Lees dit boek en raak verliefd!'

Veel discussie over ‘historiserend bouwen’

De lezing van Joos Philippens op 13 november 2019 over de nalatenschap van Moderne Tijden in Heerlen maakte veel los. De volgende dag tweette de schrijver: Dank aan alle aanwezigen voor de volle zaal en de interessante discussie over gericht historiserend bouwen, voor een aantrekkelijk contrast met het modernistische Heerlen. Dat thema lijkt sinds gisteren op de agenda te staan. We zullen zien! Gezien de reacties (ook sindsdien) zou dat best weleens kunnen kloppen. Centrale vraag: kan/wil Heerlen een (beperkt) aantal zeer, fraaie gesloopte gebouwen herbouwen? Dit kan in de oorspronkelijke vorm, maar eventueel ook modern, aangepast, zoals de mijntorens Lange Lies en Lange Jan. Francine Houben herontwierp deze als twee bijzondere woontorens (zie foto).

Inmiddels vier drukken. Bij de derde was er gin. Wat? Ja, gin!

Modern Tijden blijft gestaag verkopen. Als introductie op Heerlen ( hoe is deze stad geworden zoals ze is) zijn er inmiddels al vier drukken verschenen. Een Dauerbrenner dus. Derde druk inspireerde de uitbaters van restaurant Graffiti in Heerlen. Die brachten in oktober 2020 het volgende bericht naar buiten: De gin Black Gold is een ode aan het Heerlense mijnverleden en in het bijzonder het boek Moderne Tijden van auteur Joos Philiippens. Hij beschreef de opkomst van Heerlen als metropool in wording waarbij de stad ooit te boek ging als 2e rijkste stad na Rotterdam. Burgemeester Van Grunsven, de langstzittende burgemeester in de Heerlense geschiedenis siert het etiket van Black Gold aan de linkerzijde en daarmee ook het welvarende Heerlen-Zuid terwijl de noeste mijnwerkers aan de rechterzijde (Heerlen-Noord) het harde werk verrichten in de koel.. De stijl van het etiket is jaren 20 en 30 art deco met een vleugje Great Gatsby;. Tja, daar sta je als schrijver wel even van te kijken... Gin? Maar leuk is wel. Minder leuk: inmiddels is restaurant Graffiti gesloten. Er zijn wel plannen om van de naastgelegen kerk een zwembad te maken. Typisch Heerlen.

Jan Mans: ik zat als 16-jarige naast Van Grunsven

Geboren Heerlenaar Jan Mans (78), onder meer oud-burgemeester van Kerkrade en Enschede, laat weten: ,,Ik heb het boek met ongelofelijk veel plezier gelezen. Dankzij Van Grunsven ben ik (in zekere zin) burgemeester geworden. Op de middelbare school wilde ik in 1956 als 16-jarige jongen een filmavond voor jongeren organiseren. Van Grunsven werkte mee, sterker nog: tijdens de film mocht ik in de Royal-bioscoop naast hem zitten. Welke film het was, weet ik niet meer; maar naast de burgemeester zitten, dat heeft een onuitwisbare indruk gemaakt." - Mans studeerde later in Nijmegen met Van Grunsvens zoon Frans. ,,Zijn ouders kwamen op bezoek en Frans had nog niks aan zijn studie gedaan. Hij vroeg me om in zijn studieboeken snel allerlei onderstrepingen te maken en het boek prominent op zijn bureau te leggen. De burgemeester en zijn vrouw kwamen en waren heel tevreden." Jan Mans overleed op 18 februari 2021.

Bijzondere foto met vriend Joop Linthorst

Een heel bijzondere reactie komt van Anemone Linthorst, dochter van Joop Linthorst. Dit was de vriend met wie Marcel van Grunsven in de jaren twintig al naar de Nürburgring reed, waar de burgemeester zijn passie voor snelle auto's opdeed. Dit leidde er bijna toe dat Heerlen in 1935 de allereerste Grand Prix van Nederland kreeg. Dit plan sneuvelde op het allerlaatste moment. Linthorst en Van Grunsven zijn heel lang bevriend geweest. Anemone Linthorst stuurde ook deze foto mee: op het terras van de familie Linthorst in Klimmen, rond 1950. Op deze uitsnede: van rechts naar links, Marcel van Grunsven, Joop Linthorst en Denise Steegh,

Lezing in vol Peutz Auditorium